روش‌های مؤثر و تجربه‌شده برای ارتباط گرفتن با دانش‌آموزان در هفتۀ اول مدرسه
با عمل کردن به این توصیه‌ها، سال تحصیلی جدید را به‌خوبی شروع کنید!
نویسنده: یوکی ترادا – مترجم: سبحان افشار
اولین روز مدرسه اغلب با ترکیبی از انتظار، هیجان و ترس فرا می‌رسد. در چنین شرایطی، کمی نگرانی طبیعی است. به‌احتمال زیاد، شما یک فهرست از همۀ اتفاقاتی که ممکن است در طول یک سال در کلاستان رخ بدهد، تهیه می‌کنید. موقع برنامه‌ریزی برای روز بسیار مهمِ شروع، برنامۀ درسی، تکالیف و سخنرانی درمورد قوانین و سیاست‌ها را کنار بگذارید. در مقابل، زمان و انرژی‌تان را صرف ایجاد یک تأثیر اولیۀ قوی، زمینه‌سازی برای روابط مثبت با دانش‌آموزان و طراحی یک کلاس فراگیر و پذیرفته‌شده، کنید.
شریل آبلا، معلم سابق مدرسۀ ابتدایی، می‌نویسد: «ایجاد یک محیط کلاسی درست که همۀ دانش‌آموزان به آن احساس تعلق داشته باشند، کلید یک سال تحصیلی موفق است. پنج روز اول می‌تواند شما و دانش‌آموزانتان را برای یک سال یا یک ترم شاد و موفق، آماده کند».
در این مقالۀ روش‌های مؤثر و تجربه‌شده برای ارتباط گرفتن با دانش‌آموزان در هفتۀ اول مدرسه و شش نکته برای کمک به شروع عالی سال تحصیلی را با هم می‌خوانیم.
۱. با یک لوح سفید و بدون هیچ پیش‌فرضی شروع کنید.
طبق مطالعات اخیر، انتظارات معلمان تأثیر بسیار زیادی بر نحوۀ رفتار دانش‌آموزان در آینده می‌گذارد. برچسب زدن به برخی از دانش‌آموزان به‌عنوان «دانش‌آموزان مشکل‌ساز» در همان ابتدای سال تحصیلی، روابط را از همان آغاز دچار مشکل می‌کند. این اتفاق مانند یک پیش‌گویی تعیین‌کننده در ساخته شدن آن فرد عمل می‌کند. در روز اول مدرسه، این فرصت را به هر دانش‌آموز بدهید که با یک لوح سفید شروع کند. محققان هشدار می‌دهند که این امر، گام حیاتی‌ای در برقراری و ترمیم روابط به حساب می‌آید. بر اساس مطالعات پژوهشگران در سال ۲۰۲۰، نادیده گرفتن این گام کیفیت روابط را به‌سرعت کاهش می‌دهد.
لیزا میمز، معلم کلاس پنجم ابتدایی، پیشنهاد می‌کند: «در هر صورت، به آن دانش‌آموز فرصتی برای شروع دوباره بدهید». او یادداشت یکی از دانش‌آموزانش را به یاد می‌آورد. آن دانش‌آموز بابت اینکه با وجود به‌هم‌ریختن اعصاب لیزا، باز هم با او همراهی داشته، از وی تشکر کرده بود. «اگر با این کودک مطابق رفتار او در سال‌های گذشته برخورد می‌کردم، او هرگز سال شگفت‌انگیزی که از سر گذراند را تجربه نمی‌کرد».
«ایجاد یک محیط کلاسی درست که همۀ دانش‌آموزان به آن احساس تعلق داشته باشند، کلید یک سال تحصیلی موفق است. پنج روز اول می‌تواند شما و دانش‌آموزانتان را برای یک سال یا یک ترم شاد و موفق، آماده کند»
۲. با پریشانی دانش‌آموزان در روز اول، مواجه شوید.
در صورت بی‌خیالی نسبت به ایجاد ذهنیت مناسب در ابتدای سال، هزینه‌اش را در آخر سال پرداخت خواهید کرد. به‌خصوص اگر دانش‌آموزان شما در میانۀ گذارهای حیاتی‌ای مثل مرحلۀ اجتماعی شدن باشند. محققان دانشگاه‌های ویسکانسین مدیسون و استنفورد پژوهشی در سال 2019 درمورد برخی از دانش‌آموزان دورۀ راهنمایی مطالعه‌ای انجام دادند. این دانش‌آموزان با «کاهش تعلق اجتماعی، افت عملکرد تحصیلی و افزایش خطر ترک تحصیل» مواجه بودند. از آن‌ها خواسته شد تا داستان و نظر دانش‌آموزان بزرگ‌تری را بخوانند که برای جا افتادن در دوران راهنمایی خود تلاش می‌کردند.
بطور مثال دانش‌آموزی نوشته بود که آن‌ها «از شرکت در آزمون‌های نهایی می‌ترسیدند». اما به مرور پی بردند که این یک احساس عادی و معمولی است. در مثالی دیگر، یک دانش‌آموز کلاس ششمی درمورد تلاش‌هایش برای ارتباط با دیگر دانش‌آموزان گفته بود. اتفاقی که در ابتدا بعید به نظر می‌رسید اما رفته‌رفته شکل گرفت؛«زمان برد اما من در نهایت دوستان صمیمی‌پیدا کردم».
سپس دانش‌آموزان ورودی در راستای مطالعاتشان به این سوال پاسخ دادند که “چطور می‌توانند چالش‌های خودشان را مدیریت و حتی بر آن‌ها غلبه کنند؟ ” در نتیجه پایان سال تحصیلی، این دانش‌آموزان ۱۲ درصد کمتر غیبت داشتند، همچنین ۳۴ درصد مراجعات رفتاری کاهش پیدا کرد.
در همان اوایل سال، زمانی را برای صحبت کردن دانش‌آموزان درمورد استرس‌های ابتدایی یک سال در نظر بگیرید.
- چگونه با برنامه‌های شلوغ و پرفشار کنار می‌آیند؟
- آیا عادات مطالعه‌ای خوبی دارند؟
- راه بهبود عادات مطالعۀ آن‌ها چیست؟
- از چه روش‌هایی را برای یافتن دوست جدید(برقراری روابط جدید) استفاده می‌کنند؟
۳. به مهندسی تصویری توجه کنید.
آیا دیوارهای کلاس شما جالب و جذاب است؟ آیا سوابق و علایق دانش‌آموزان شما را منعکس می‌کند؟ اولین ارتباط قوی، اغلب با عناصر بصری کلاس شروع می‌شود. مواردی مثل پوسترها، تزئینات و وسایل کمک‌آموزشی که احساس خوشایندی برای دانش‌آموزان ایجاد می‌کنند. البته در عین حال، کنجکاوی آن‌ها را نیز برمی‌انگیزاند.
بنا بر تحقیقی در سال ۲۰۱۴، قرار دادن تصاویر، داستان‌های کوتاه و نقل‌قول‌های قهرمانان و رهبران طبقات مختلف، می‌تواند این پیام را برای دانش‌آموزان به همراه داشته باشد: «آن‌ها یادگیرندگان ارزشمندی هستند و در کلاسی قدم می‌زنند که تأثیر زیادی بر انتخاب‌های آموزشی و موفقیشان دارد». همچنین مطالب درسی باید از جنس خود دانش‌آموز باشند. به‌عنوان مثال، طبق یک پژوهش در سال ۲۰۱۹، تنظیم تصاویر و مثال‌ها برای انعکاس فرهنگ خود دانش‌آموز، نمرات درسی را 9درصد افزایش می‌دهد.
در همین حال، تلاش کنید که در چند هفتۀ ابتدایی مدرسه، کار دانش‌آموزان را به نمایش بگذارید. بر اساس مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵، انجام این کار باعث ایجاد «احساس مالکیت» می‌شود که «به‌طور قابل‌توجهی با پیشرفت در یادگیری مرتبط است».
داستان‌های کوتاه و نقل‌قول‌های قهرمانان و رهبران طبقات مختلف، می‌تواند این پیام را برای دانش‌آموزان به همراه داشته باشد: «آن‌ها یادگیرندگان ارزشمندی هستند و در کلاسی قدم می‌زنند که تأثیر زیادی بر انتخاب‌های آموزشی و موفقیشان دارد»
روز اول مدرسه را با راهبردهای کلاسیک ایجاد رابطه ، شروع کنید:حوال‌پرسی‌ها، بازی با اسامی، برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های آشنا.
۴. روابط خود با دانش‌آموزان را مدیریت کنید.
بر اساس مطالعات جامعی در سال ۲۰۲۲، در صورت وقت‌گذاری بیشتر برای ایجاد اعتماد و یک محیط حمایتی، دانش‌آموزان رشد تحصیلی چشمگیرتری خواهند داشت. محققان نتیجه گرفته‌اند که مؤثرترین معلمان، بین روابط صمیمی و سختگیرانه تعادل برقرار می‌کنند. در نتیجه، کلاس‌های درس سرشار از دانش‌آموزانی می‌شود که «در فعالیت‌های علمی چالش‌برانگیز شرکت می‌کنند و رفتار مناسب‌تری هم دارند. همچنین از دیدن معلم خود واقعاً خوشحال می‌شوند و انتظارات او و حتی بیشتر از آن را برآورده می‌سازند».
روز اول مدرسه را با راهبردهای کلاسیک ایجاد رابطه ، شروع کنید:
- احوال‌پرسی‌ها
- بازی با اسامی
- برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های آشنا
پس از بازی‌های یخ شکن، روی فعالیت‌هایی سرمایه‌گذاری کنید که حس تعلق را برای همۀ دانش‌آموزان تقویت می‌کند. می‌توانید با پرسیدن دربارۀ خوشی‌ها و ناخوشی‌های دانش‌آموزان در تعطیلات تابستانی شروع کنید. هر روز چند دقیقه را به گپ‌وگفت با دانش‌آموزان و پیدا کردن اطلاعات بیشتر درموردشان اختصاص دهید. از آن‌ها بخواهید یک هویت تصویری یا پروفایلی قابل‌نمایش روی دیوارها برای خود بسازند. این کار احساس تعلق و پذیرش را تا حد زیادی در کلاس شما افزایش می‌دهد.
۵. ایجاد یک قرارداد اجتماعی
شاید شروع سال تحصیلی با دردست‌گرفتن کنترل کلاس و وضع قوانین محکم برایتان وسوسه‌کننده باشد. اما رویکرد سختگیرانه، احتمال بروز نتیجۀ معکوس را به همراه دارد. در این صورت، کشاکش مقاومت و به‌اصطلاح جنگ قدرت در طول سال در جریان خواهد بود. محققان در پژوهشی در سال ۲۰۱۶ راجع به «درگیر شدن ناخواسته با الگوی تقویت منفی» هشدار دادند. چراکه سرزنش مکرر دانش‌آموزان در مقابل هم‌سن‌وسالان خود، باعث کناره‌گیری آن‌ها یا ایجاد یک محیط سرد و حتی متشنج خواهد شد.
در عوض، از دانش‌آموزان دعوت کنید تا مسئولیت نحوۀ ادارۀ کلاس را بر عهده بگیرند. محققان در یک متاآنالیز در سال ۲۰۱۶ از استراتژی‌های مدیریت کلاس درس مؤثر، آن‌هایی را نتیجه‌بخش‌تر دانسته‌اند که «در مورد قوانین کلاس به‌جای تحمیل، گفتگو شده باشد».
برای مثال در آغاز سال بابی شادوکس، معلم مطالعات اجتماعی کلاس هفتم در پورتلند در ایالت مین، از دانش‌آموزان می‌خواهد تا ده صفت توصیف‌کنندۀ یک کلاس درس آرام را شناسایی کنند. دانش‌آموزان کلماتی مانند «تمرکز»، «توجه» و «خوش فکر» را پیشنهاد می‌دهند. شادوکس این عبارات را روی تخته می‌نویسد تا در طول سال تحصیلی به آن‌ها اشاره کند. او می‌گوید: «این به ما کمک می‌کند تا رفتار مناسب کلاس درس را به دست بیاوریم. به‌جای فهرستی از قوانین بالا به پایین از سوی معلم، ما این کلمات را با هم تولید کردیم. این‌ها کلماتی هستند که ما به آن‌ها باور داریم».
از دانش‌آموزان می‌خواهد تا ده صفت توصیف‌کنندۀ یک کلاس درس آرام را شناسایی کنند. دانش‌آموزان کلماتی مانند «تمرکز»، «توجه» و «خوش فکر» را پیشنهاد می‌دهند.
به‌گفتۀ محققان، از آنجایی که «احساسات مسری هستند»، احساسات منفی از جانب معلم اثرات طولانی‌مدت یا گذرا خواهد داشت.
۶. آرامشی باشید که دانش‌آموزان نیاز دارند.
مأموریت چند دانش‌آموز، راه رفتن روی مغز شما خواهد بود!با این حال، طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۱، تشدید موقعیت‌های پرتنش و واکنش به هر تحریکی، اغلب اشتباه است. به‌گفتۀ محققان، از آنجایی که «احساسات مسری هستند»، احساسات منفی از جانب معلم اثرات طولانی‌مدت یا گذرا خواهد داشت.
آماندا مورین، مربی و مدیر در Understood.org، پیشنهاد می‌کند وقتی دانش‌آموزان روی اعصاب شما راه می‌روند، از نیروی شفقت و همدلی خودتان استفاده کنید. برای یک لحظه نفستان را حبس کنید تا دوباره جمع‌وجور شوید. با پرسیدن سؤال از «آیا چیزی تو را آزار می‌دهد؟»، به‌دنبال دلیل رفتار دانش‌آموز بگردید. پرسش «حالت خوب است؟» نیز نشان می‌دهد که به شخصیت آن‌ها اهمیت می‌دهید و می‌توانید فراتر از انتخاب‌هایشان، وضعیت را بررسی کنید.
نتیجه‌گیری
این کارها آسان نیستند. با این حال، آمادگی ذهنی در روز اول مدرسه به شما برای جلوگیری از مشکلات و اختلاف‌ها کمک می‌کنند. امیلی ترویلیگر، معلم دبیرستان و راهبر آموزشی، پیشنهاد می‌کند: «به سناریوهایی فکر کنید که امکان رخ دادن آن‌ها در کلاستان وجود دارد و چگونه می‌خواهید به آن‌ها واکنش نشان دهید. این تمرین ذهنی انگار فیلمنامه‌ای را در اختیارتان قرار خواهد داد تا زمانی که با موقعیت‌های چالش برانگیز مواجه می‌شوید، بتوانید اقدامات و تغییرات اولیه را انجام دهید، بدون اینکه از آن‌ها بترسید.
امیلی ترویلیگر، معلم دبیرستان و راهبر آموزشی، پیشنهاد می‌کند: «به سناریوهایی فکر کنید که امکان رخ دادن آن‌ها در کلاستان وجود دارد و چگونه می‌خواهید به آن‌ها واکنش نشان دهید.